исем

Татарча

Башка имләләр

• Гарәп имләсе: ◆ اسم
• Яңалиф: ◆ isem
• Яңалиф-2: ◆ isem

Әйтелеш

• ХФӘ: [iˈsӗm]

  (файл)

   (ТТООС, 2004)

Төрләнеш

и·сем

килеш	бер. сан	күп. сан
Б.	исем	исемнәр
Иял.	исемнең	исемнәрнең
Юн.	исемгә	исемнәргә
Төш.	исемне	исемнәрне
У.-вак.	исемдә	исемнәрдә
Чыг.	исемнән	исемнәрдән
зат	бер. сан	күп. сан
I	исемем	исемебез
II	исемең	исемегез
III	исеме	исемнәре

Исем.

Тамыр: -исем-.

Семантик үзлекләре

Мәгънә

1. кешегә тугач та бирелә торган шәхси атама; ат ◆ Башка нәселдәшләреннән аерылып торсын өчен, ата-анасы аңа "Талхәветдин" дигән исем бирде. А. Хәлим, «Тал баласы Талхаветдин», 2014 ел . чыганак — ТТЯК.
2. кешеләргә һәм хайваннарга бирелә торган кушамат ◆ Килгән көнне үк, тиктормас аюга матрослар, сүз куешкандай, Михаил Топтыгин дип исем куштылар. Н. Әхмәдиев . чыганак — Таңлат 2015-2021.
3. әйберләр, күренешләр, предметлар һ.б. атамасы ◆ Зур бер табак кәгазьне дүрт битле газета итеп яздым. Иң башта – газетаның исеме: «Сәлам». М. Әмир, «Үсә төшкәч» . чыганак — Таңлат 2015-2021.
4. кешенең бер өлкәдә квалификациясен яки эш-хезмәттә тоткан урынын рәсми билгели торган атама ◆ 1759 елның январенда Петербург Фәннәр академиясендә «член-корреспондент» дигән яңа фәнни исем кертелә. Ә. Хуҗиәхмәтов . чыганак — Таңлат 2015-2021.
5. күч. кемнең яки нәрсәнең дә булса уңай яки кире сыйфатлары турында туган гомуми фикер; дан ◆ «Саран» дигән исемеңне чыгартмас өчен, кеше алдында хур булмаслык яшим дип, үзеңә күбрәк тота башлыйсың... Г. Ибраһимов, «Кызыл чәчәкләр», 1922 ел . чыганак — Таңлат 2015-2021.
6. тел бел. предметлыкны белдерә һәм килеш, тартым, сан белән төрләнә торган сүз төркеме. ◆ Исем – җөмләдә, күбесенчә, фигыль белән бәйләнешкә кереп, ия, тәмамлык, икенче бер исемне ачыклап, аергыч булып та килә. М. З. Зәкиев, «Татар грамматикасы», 2016 ел . чыганак — Таңлат 2015-2021.

Мәгънәдәш сүзләр

1. ат, атама
2. ат, кушамат
3. –
4. дәрәҗә
5. дан, шөһрәт, абруй
6. –

Антонимнар

1. –
2. –
3. –
4. –
5. танылмаганлык
6. –

Һиперонимнар

1. сүз
2. –
3. –
4. –
5. танылганлык
6. –

Һипонимнар

1. кушамат
2. –
3. атама
4. –
5. танылганлык
6. –

Сүзтезмәләр

• исем бирү
• исем кушу
• исем йөртү
• исеме китү
• исем шәриф
• исемдә генә
• исеме бар, җисеме юк
• исеме дә ишетелми
• исеменә карама, җисеменә кара
• исем фигыль
• ялгызлык исем, уртаклык исем

Этимология

Гарәп теленнән اسم (ism) "исем, ат".

Тамырдашлар

Иң якын тамырдаш сүзләр
исемнәр: исемдәш, исемлек, үзисем сыйфатлар: исеменә, исемендәге, исемле, исемсез фигыльләр: исемләү, исемләнү, исемләшү, рәвешләр: исеменнән

Чит тел эквиваленты

исем
Инглизчәen: name